Chúa Nhật XXXII TN, B, Mc 12,38-44: Lòng chân thành

LÒNG CHÂN THÀNH

(x. 1V 17,10-16; Dt 9,24-28; Mc 12,38-44)

M. Gioan XXIII Tấn

Có thể nói, phụng vụ Lời Chúa trong Chúa Nhật XXXII Thường Niên, năm B, hướng chúng ta đến chủ đề “Lòng Chân Thành.” Vậy, các bài đọc hôm nay đề cập đến điều gì? Đâu là sứ điệp mà Lời Chúa muốn gửi gắm?

Trong bài Tin Mừng, thánh Máccô kể lại hai hình ảnh đối lập về những con người trong xã hội: các kinh sư (x. cc. 38-40) và bà góa nghèo (x. cc. 41-44). Qua đó, Chúa Giêsu cảnh báo các môn đệ về sự giả hình của những kinh sư, những người luôn tìm kiếm sự tôn vinh và địa vị, phô trương vẻ đạo đức bề ngoài nhưng thực chất lại lợi dụng người nghèo. Đối lập với hình ảnh ấy là bà góa nghèo, người âm thầm dâng cúng hai đồng tiền nhỏ - toàn bộ tài sản của mình. Sự hy sinh lặng lẽ và chân thành của bà không cầu mong vinh quang hay sự chú ý, nhưng xuất phát từ lòng thành thật với Thiên Chúa.

Thánh Máccô đã mô tả rõ nét hai hình ảnh tương phản này. Trước hết, ở phần đầu của bài Tin Mừng, Chúa Giêsu phê phán các kinh sư, những người luôn tìm cách tạo ấn tượng và tìm kiếm sự kính trọng từ người khác. Họ thích ngồi ở những chỗ danh dự trong hội đường và trong các bữa tiệc, nhưng lối sống lại trái ngược với những gì họ rao giảng. Đáng trách hơn nữa, họ lợi dụng người nghèo và gắn hành vi bóc lột của mình với vẻ ngoài đạo đức, bằng cách cầu nguyện lâu dài như để che đậy sự giả hình. Vì thế, họ sẽ chịu sự xét xử nghiêm khắc trong ngày chung thẩm, nghĩa là mất đi sự sống đời đời (x. Mc 10,30).[1] Qua lời cảnh báo này, Chúa nhắc nhở chúng ta về nguy cơ rơi vào giả hình và kiêu ngạo khi chạy theo lợi ích cá nhân, địa vị hay quyền lực, những điều có thể khiến ta xa rời tinh thần yêu thương và phục vụ, xa cách chính Thiên Chúa. Nói cách khác, Lời Chúa mời gọi chúng ta nhìn lại cách sống, lời nói, và ý hướng của mình trong việc phụng sự Chúa và tha nhân.[2]

Tiếp theo, Chúa Giêsu ca ngợi hành động của bà góa nghèo, người đã dâng cúng hai đồng tiền nhỏ – toàn bộ gia sản của bà. Tuy số tiền ít ỏi, nhưng lòng bà thật lớn lao, vì bà đã dâng cho Thiên Chúa tất cả những gì mình có, không giữ lại điều gì cho bản thân. Chúa Giêsu nhấn mạnh rằng bà đã dâng nhiều hơn mọi người, bởi hành động của bà biểu lộ một sự hy sinh trọn vẹn và niềm tín thác sâu xa vào sự quan phòng của Thiên Chúa. Trong khi những người giàu chỉ dâng những gì dư thừa, bà góa này đã dâng tất cả từ lòng chân thành, với niềm tin tưởng tuyệt đối vào Thiên Chúa.

Bà góa nghèo trong bài Tin Mừng có sự tương đồng với bà góa thành Xarépta trong sách Các Vua mà bài đọc I nhắc đến. Câu chuyện kể về ngôn sứ Êlia và bà góa, một người phụ nữ đã sống tín thác trong hoàn cảnh rất khó khăn. Dù chỉ còn chút bột và dầu đủ để nấu bữa ăn cuối cùng cho mình và con, bà vẫn sẵn sàng chia sẻ với Êlia theo lời yêu cầu của Thiên Chúa. Kết quả là bột và dầu trong hũ của bà không bao giờ cạn suốt thời gian nạn đói (x. 1V 17,10-16).

Qua hai câu chuyện này, Lời Chúa dạy chúng ta rằng giá trị của sự dâng hiến không nằm ở số lượng hay hình thức bên ngoài, mà ở thái độ và tấm lòng. Điều có giá trị trước mặt Chúa không phải là vật chất chúng ta dâng, mà là sự chân thành và tình yêu thương thể hiện qua lòng dâng hiến. Dù ít hay nhiều, điều quan trọng là dâng với tất cả tâm hồn, như tấm gương của hai bà góa, với niềm tin và phó thác vào Thiên Chúa. Nói cách khác, không phải sự tự do thanh thoát với của cải đã làm nên giá trị hành vi dâng tặng, mà chính là tình yêu đối với Thiên Chúa được diễn tả qua hành động của họ.[3]

Như vậy, tình yêu thương và lòng quảng đại không phụ thuộc vào sự dư thừa, mà dựa trên niềm tin sâu xa vào Thiên Chúa. Khi ta biết mở lòng cho người khác, Thiên Chúa sẽ ban lại cho chúng ta những ân sủng bất ngờ. Đó phải chăng chính là hoa trái của Chúa Thánh Thần? Đúng vậy, ân sủng mà chúng ta nhận được khi sống quảng đại và yêu thương là hoa trái của Chúa Thánh Thần. Thánh Phaolô, trong thư thứ hai gửi tín hữu Côrintô (2 Cr 9,7), nhấn mạnh rằng Thiên Chúa yêu thương người cho đi cách vui vẻ. Điều này trực tiếp liên kết với giáo huấn về hoa trái của Chúa Thánh Thần, những điều tốt lành mà Ngài gieo vào đời sống của các tín hữu.

Các hoa trái của Chúa Thánh Thần bao gồm tình yêu, niềm vui, bình an, kiên nhẫn, nhân hậu, từ tâm, trung tín, hiền lành, và tiết độ (x. Gl 5,22-23). Khi chúng ta mở lòng yêu thương và chia sẻ, không phải vì sự dư thừa mà vì lòng tín thác vào Thiên Chúa, chính Chúa Thánh Thần sẽ hành động trong chúng ta, giúp sống trọn vẹn những hoa trái ấy. Ân sủng từ Thiên Chúa lúc này không chỉ là phần thưởng, mà còn là sự biểu hiện của đời sống đức tin vững mạnh và sự kết hợp mật thiết với Chúa Thánh Thần.

Vì vậy, khi ta cho đi với lòng quảng đại và niềm vui, chúng ta không chỉ đón nhận ân sủng từ Thiên Chúa, mà còn cảm nghiệm sự hiện diện và hoạt động của Chúa Thánh Thần trong đời sống hàng ngày. Ngài là Đấng không chỉ giúp chúng ta nhận biết Đức Kitô mà còn làm cho tình yêu và sự sống của Đức Kitô thấm nhuần tâm hồn và đời sống chúng ta. Ngài hướng dẫn và soi sáng đức tin, giúp chúng ta hiểu sâu hơn về mầu nhiệm cứu độ. Thánh Phaolô trong bài đọc II, trích thư gửi tín hữu Do Thái, nhấn mạnh rằng Đức Kitô là lễ vật hy sinh duy nhất và trọn vẹn. Ngài đã tự nguyện dâng mình vì tội lỗi nhân loại, một lần là đủ đem lại ơn cứu độ cho tất cả những ai tin vào Ngài. Nhờ sự hy sinh của Ngài, chúng ta được mời gọi sống quảng đại và biết trao ban, như Ngài đã trao ban.

Tóm lại, sứ điệp Lời Chúa hôm nay nhắc nhở chúng ta suy xét cách sống và dâng hiến cho Thiên Chúa. Liệu chúng ta có dâng cho Ngài những gì tốt đẹp và chân thành nhất, hay chỉ dâng những gì dư thừa, còn giữ lại phần lớn cho bản thân? Bà góa nghèo là mẫu gương cho chúng ta về lòng tín thác trọn vẹn vào Thiên Chúa, sẵn sàng dâng tất cả mà không lo sợ thiếu thốn, vì tin vào tình yêu và sự chăm sóc của Ngài.

Lạy Chúa, xin cho chúng con biết sống khiêm nhường, dâng hiến với tấm lòng chân thành và yêu mến, để cuộc đời chúng con trở thành món quà đẹp dâng lên Ngài. Amen.