Mùa Chay: "GIAO ƯỚC" (Ephraem)

"GIAO ƯỚC"

M. Ephraim Hoàng-Quốc-Tuấn

Trong bài hát “Giao ước” của nhạc sĩ Ánh Đăng có lời:  “Dù đời thay đổi lời hứa, lời Người giao kết vàng đá, nay con sẽ hiến cuộc đời tin yêu phó thác vào Người. Là lời giao ước của Ta, là lòng trung kiên vàng đá, cho non đá sẽ chuyển dời, kiên trung giao ước muôn đời”.

Qua bài hát này cho chúng ta biết Thiên Chúa luôn giữ lời hứa dù con người có thay lòng đổi dạ. Lịch sử cứu độ diễn tả tình yêu Thiên Chúa đối với nhân loại. Con người được dựng nên giống hình ảnh Thiên Chúa. Con người được ban ân sủng và sống trong tình nghĩa với Thiên Chúa, được Người trao quyền làm chủ mọi loài tạo vật, cai trị và sử dụng chúng (x.St 1,28-30). Thế nhưng, con người đã sớm phản nghịch lại Thiên Chúa và chối bỏ những đặc ân Người dành cho bằng tội bất tuân phục; hậu quả: cắt đứt tương quan giữa con người với Thiên Chúa. Dẫu vậy, Thiên Chúa không bỏ mặc con người. Trong ý định, Người đã có kế hoạch giải thoát nhân loại; kế hoạch đó được Người thực hiện qua dòng lịch sử cứu độ bằng những lần thiết lập giao ước với con người; khởi đầu bằng lời hứa qua sách Sáng thế.

Lời hứa bắt đầu với việc Thiên Chúa tuyên án con rắn: “Ta sẽ gây mối thù giữa mi và người đàn bà, giữa dòng giống mi và dòng giống người ấy; dòng giống đó sẽ đánh vào đầu mi, và mi sẽ cắn vào gót nó” (St 3,15).

Sau lụt hồng thủy, Thiên Chúa lập giao ước với ông Nô-ê: “Đây Ta lập giao ước của Ta với các ngươi, với dòng dõi các ngươi sau này, và tất cả mọi sinh vật ở với các ngươi: chim chóc, gia súc, dã thú ở với các ngươi, nghĩa là mọi vật ở trong tàu đi ra, kể cả dã thú. Ta lập giao ước của Ta với các ngươi: mọi xác phàm sẽ không còn bị nước hồng thủy hủy diệt, và cũng sẽ không còn có hồng thủy để tàn phá mặt đất nữa”.

Để Áp-ram vững tin, Thiên Chúa đã xác lập lại lời hứa của Người qua việc thiết lập giao ước với Áp-ram. Người phán với Áp-ram: “Đi kiếm cho Ta một con bò cái ba tuổi, một con dê cái ba tuổi, một con cừu đực ba tuổi, một chim gáy và một bồ câu non” (St 15,9). Sau đó, Áp-ram xẻ đôi con vật và đặt hai nửa đối diện với nhau, còn chim thì ông không xẻ (x. St 15,10). Khi mặt trời lặn và bóng đêm bao phủ, Thiên Chúa như ngọn đuốc đi qua giữa các con vật bị xẻ đôi; Người đã ký kết giao ước với Áp-ram. Trong lần ký kết này, Thiên Chúa xác nhận phần lãnh địa Người sẽ ban cho Áp-ram và hậu duệ của ông (St 15,17-21).

Sau khi ra khỏi Ai Cập, dưới sự dẫn dắt của Mô-sê, sau mấy tháng đường, họ đến núi Xi-nai. Tại đây, Thiên Chúa thiết lập Giao ước với dân Ít-ra-en qua trung gian Mô-sê. Giao Ước tại Xi-nai ghi nhớ việc Gia-vê chính thức nhận Ít-ra-en làm dân riêng của Người. Đồng thời, Ít-ra-en nhận Gia-vê là Thiên Chúa độc nhất, chỉ tôn thờ và tùng phục một mình Người (Xh 19,3-8)

Một ngày kia, tại một ngôi làng bé nhỏ, tầm thường, lời hứa yêu thương của Thiên Chúa lại được công bố cho một thiếu nữ nghèo hèn bé mọn có tên: Ma-ri-a, khi sứ thần long trọng tuyên bố: “Mừng vui lên, hỡi Đấng đầy Ân Sủng, Thiên Chúa ở cùng bà” (Lc 1,28). Đức Ma-ri-a đã khiêm tốn đón nhận “giao ước” này, đã cưu mang trong lòng, đã sinh hạ Đấng Em-ma-nu-en.

Sau cùng, trong giao ước mới, Thiên Chúa quyết định đi đến mức tuyệt đỉnh nơi con người Giê-su Ki-tô. Chính nhờ Người, với Người và trong Người, nhân loại được đón nhận trong một chủ thể ngôi vị hoàn trọn. Con người có quyền thưa với Chúa Cha: Áp-ba! Cha ơi! ( Rm 8,15).

Nói cách khác, toàn bộ Kinh Thánh, toàn bộ lịch sử cứu độ được xây dựng trên lời hứa và biến cố giao ước này, và nó sẽ đạt tới đỉnh cao khi lời hứa cứu độ đó được thực hiện trọn hảo trong Tân ước.

            Trong tâm tình bắt đầu mùa chay, lời kêu gọi của chính Đức Giêsu: “Thời kỳ đã mãn, và Triều Đại Thiên Chúa đã đến gần. Anh em hãy sám hối và tin vào Tin Mừng”. Mùa Chay thúc giục chúng ta hoán cải và được mời gọi “hết lòng” trở về với Thiên Chúa, không chấp nhận lối sống tầm thường. Mùa Chay là mùa thuận lợi để đi sâu vào đời sống thiêng nhờ những phương tiện mà Hội Thánh mời gọi: ăn chay, cầu nguyện và bố thí.