ƠN GỌI

“Các nết xấu và các nhân đức” là tựa đề cuốn sách mới và cũng là nội dung cuộc phỏng vấn của cha Marco Pozza, linh mục tuyên úy nhà tù ở Padova, bắc Ý với Đức Thánh Cha Phanxicô.

Nhân Ngày Đời Sống Thánh Hiến lần thứ 25, Bộ các dòng tu nhắc nhở các tu sĩ nam nữ toàn thế giới đón nhận một hướng đi căn bản do Đức Thánh Cha Phanxicô đề nghị trong Thông điệp Fratelli tutti – Tất cả anh em.

Trong những hình thức giảng Lời Chúa, giáo luật đặc biệt lưu ý giảng lễ (điều 767) và giảng tĩnh tâm hoặc tuần đại phúc (điều 770). Giảng lễ là một hình thức giảng thuyết nhưng không phải bất cứ sự giảng thuyết nào cũng là giảng lễ. Homilia theo nguyên ngữ Hy lạp để chỉ một sự đàm thoại, cuộc nói chuyện thân mật. Trước đây, homilia còn để chỉ lời cầu nguyện hoặc bài giảng của Giám mục.

Trong một lần gặp cha linh hướng, tôi cũng khá bị đánh động bởi lời nhắc nhở của ngài về việc phải cẩn trọng trước “cơn cám dỗ của sự thành công”. Lời nhắc nhở ấy khiến tôi phải suy tư rất nhiều. Ý thức được rằng ơn gọi là một mầu nhiệm và còn rất nhiều điều vô cùng quan trọng phải làm để giúp phân định ơn gọi và sự trưởng thành ơn gọi. Trong khuôn khổ của bài viết này, tôi xin được mượn một nghiên cứu về “Hội Chứng Bathsheba” của Dean C. Ludwig và Clinton O. Longenecker để nhìn vào một chiều kích mà ít khi nào chúng ta nghĩ tới đó là: Cơn cám dỗ của người lãnh đạo thành công.

Khi Chúa Giêsu sống lại, Ngài đã hiện ra giữa các môn đệ và nói với họ: “bình an cho anh em” (Ga 20,19). Ngài đã ban bình an của Ngài cho các môn đệ và cho cả chúng ta, nhưng bình an giống như tất cả mọi ân huệ của Thiên Chúa, được ban tặng và không áp đặt. Chúng ta có biết đón nhận bình an của Chúa Giêsu không?

Đức tin Kitô giáo khẳng định: Người chịu bí tích Thánh tẩy được rửa sạch mọi tội lỗi và được tái sinh trong Chúa Thánh Thần, trở thành “thụ tạo mới” (x. 2 Cr 5,17), sống với một sự sống mới (x. Cv 2,38; Ga 3,5).

Thánh Têrêsa đã để lại ảnh hưởng to lớn thông qua những cải cách thiêng liêng, những việc tốt lành và những tác phẩm, thậm chí ngài còn trở thành nữ tiến sĩ Hội Thánh đầu tiên. Tất cả những điều đó phát xuất từ cội nguồn sâu thẳm của tình bạn sâu sắc và mật thiết với Thiên Chúa.

Tôi xin được khép góc vào việc “biết đọc bản thân” để phân định ơn gọi. Tôi được gợi hứng về đề tài này do từ tư tưởng của tài liệu hướng dẫn cho việc đào tạo linh mục của Bộ Giáo sĩ: để có thể phân định ơn gọi, cần phải biết đọc lịch sử bản thân, biết đọc “các chuyển động trong lòng mình” và “các động cơ bên trong của những hành động mình làm”.[3]Những yếu tố này vừa mang tính chất nhân bản vừa mang tính chất tâm linh rất sâu sắc, và không thể tách biệt hai tính chất ấy ra khỏi nhau được!

Có thể nói, ngoài gia đình và học đường, thì giáo xứ là môi trường đặc biệt để giáo dục thiêng liêng và nhân cách cho các bạn trẻ. Người trẻ Kitô hữu học làm người, học làm người con ngoan, học thành người bạn tốt, học để thành công dân tốt giúp ích cho xã hội và cho Giáo Hội, học làm thánh!

Theo đường hướng mà chúng ta vừa suy nghĩ, nếu giáo dục có nghĩa là đào bới sự thật của chủ thể, huấn luyện là hình thành con người mới của chủ thể, thì đồng hành là quy tụ của chủ thể. Người thụ huấn được mời gọi hướng tất cả cơ cấu nội tâm, con tim, lý trí và ý chí lại với nhau để đáp lại tiếng gọi của Chúa Thánh Thần.

Hành trình dâng hiến, ấy là hành trình của một cuộc liều mình bước đi, không định hướng nhưng chỉ có một niềm tin. Đó là hành trình của phó thác hoàn toàn cho bàn tay của Chúa.

Điều quan trọng nhất trong cuộc đời chúng ta là nhận biết Thiên Chúa, cảm nghiệm được Ngài và đón nhận tình yêu của Ngài. Đó là những điều tối cần mà Kitô hữu ngày nay đã lãng quên.

Đồng hành thiêng liêng (spiritual accompaniment) là một lối nói mới thay cho lối nói được dùng trước đây: linh hướng (spiritual direction). Vị đồng hành giúp đỡ một người khác, nhưng là giúp người đó nhận ra hoạt động của Thiên Chúa trong đời người ấy. Chúa Thánh Thần là “Thầy dạy đích thực và tối thượng” mà cả vị đồng hành lẫn người được đồng hành đều phải lắng nghe và vâng phục trên con đường cùng nhau tìm kiếm Ý Thiên Chúa.

Mục đích chính của bài giảng là làm sáng tỏ bằng cách nào Lời Chúa được sống trong ngày sống riêng của mỗi người, để hướng dẫn tín hữu đến những chân lý đức tin của giáo lý Kitô giáo và để mời gọi cộng đoàn hoán cải, giao hòa và đến với các bí tích.

Các chủng sinh, tu sĩ, linh mục cũng là những người sống giữa thế gian như người đời nhưng lại không như người đời: Không có gia đình, sống độc thân và có những kỷ luật riêng điều khiển đời sống của mình. Đó là sự khác biệt giữa cảnh tu và cõi tục.

Chọn Chúa là việc ưu tiên số một, nó quan trọng hơn gấp ngàn lần khi ta chọn lựa công việc của Chúa. Tất nhiên, chọn Chúa không hề là một việc dễ dàng chút nào. Bởi vì, khi chọn Chúa, chúng ta phải hy sinh cái “Tôi”, phải chịu từ bỏ ý riêng để chu toàn thánh ý Chúa, phải vâng lời Chúa hơn là nghe theo người phàm. Trong khi đó, kinh nghiệm cho thấy khi say mê làm những công việc của Chúa, chúng ta thường đem cái “Tôi” vào trong đó để đánh bóng, tô son những việc chúng ta làm. Và như thế chúng ta đã dần dần loại Chúa ra khỏi những gì mà chúng ta tưởng rằng mình làm vì Chúa, cho Chúa.

Đức Giáo hoàng Phanxicô thực sự là một “Giáo hoàng của dân chúng,” ngài kết nối và tương tác tốt với dân chúng thuộc mọi lứa tuổi, mọi hoàn cảnh, các tầng lớp xã hội và lối sống. Người ta dành cho ngài nhiều thứ “đầu tiên”: giáo hoàng Dòng Tên đầu tiên; giáo hoàng đầu tiên lấy danh hiệu Phanxicô; giáo hoàng ngoài châu Âu đầu tiên trong hơn 1.000 năm; giáo hoàng đầu tiên được vinh danh trong năm 2013 bởi tờ Thời Báo (Time) như là “Nhân vật của năm”, danh hiệu uy tín được trao cho người “có ảnh hưởng nhất đến các sự kiện của năm”.

Muốn trở thành một người tông đồ của Chúa, người ấy trước hết phải là người của Chúa, thuộc về Chúa.

Cuộc sống dương thế này rất cần có bạn bè bởi không có ai trên đời là hoàn hảo cả. Ở mỗi con người đều có những điểm mạnh, điểm tốt của riêng mình. Những người bạn quanh ta cũng vậy, ai cũng có những điểm đáng cho ta học hỏi. Hãy mở lòng ra cùng bạn bè và học hỏi những tính tốt, thế mạnh của họ để giúp bản thân tốt hơn từng ngày, diều đó càng đặc biệt hơn trong đời sống cộng đoàn thánh hiến.

Ơn gọi linh mục, tu sĩ phát triển là điều đáng mong ước đối với Giáo Hội và với mọi người. Nhưng khi chúng ta tìm cách gia tăng số lượng ơn gọi cần đi đôi với nỗ lực phát triển, củng cố phẩm chất tương xứng.

Rời bỏ đời tu trở về đời thường, họ đã thành những giáo dân có học thức, có trình độ và thành công trong nhiều ngành nghề. Giáo dân thường gọi họ là người tu xuất. Họ là những bác sĩ, kỹ sư, giáo sư, nhà văn, nhạc sĩ, doanh nhân…

Kinh thánh chứa đầy những lời nguyện cầu, kêu xin Chúa bảo vệ chống lại các bệnh dịch khác nhau.

Sự kiêu ngạo khởi phát từ trong tâm trí với sự thiếu tỉnh táo, bắt nguồn từ tội tò mò và mối bận tâm phù phiếm. Tiếp đến là hành vi phù phiếm, những thái độ bào chữa, tự phụ, và loại trừ. Cuối cùng đưa đến cuộc nổi loạn và nô lệ hoàn toàn cho tội lỗi. Hậu quả là “nếu một người từ chối phụng sự Thiên Chúa vì lòng kiêu căng, người đó sẽ phụng sự Satan”.

Có nhiều loại ơn gọi: có loại ơn gọi dành cho hết mọi người, có loại chỉ dành cho một số ít người; có loại ơn gọi cho cả đời người, có loại ngắn hạn. Loại ơn gọi cho cả đời người chính là ơn gọi bậc sống của mỗi người: sống độc thân, lập gia đình, hoặc tu trì.